Naast de bewustwording dat lichamelijk en geestelijk welzijn samengaan hebben mensen steeds meer de wil om zelf actief bij te dragen aan hun genezingsproces. Ze rekenen niet alleen op medicatie maar ook op hun zelf-herstellend vermogen om beter te worden en gezond te blijven.
Met Integrative Medicine/Integratieve Geneeskunde wordt een visie beschreven waarbij arts/behandelaar en patiënt gelijkwaardig zijn, de patiënt/cliënt centraal staat, de mens als geheel wordt gezien en er een keuze gemaakt kan worden uit alle beschikbare therapeutische mogelijkheden waarvoor wetenschappelijke onderbouwing bestaat, in de zin van aanwijzingen voor de effectiviteit en bewijs van veiligheid.
Als Integratief Psychotherapeut is het niet verwonderlijk dat ik mij achter Integratieve Therapie en Integrale Geneeskunde schaar.
Echte gezondheid gaat niet alleen over de behandeling van ziekten, maar ook over het creëren van een levensstijl die ziekte voorkomt en welzijn bevordert; dit is de essentie van Integratieve Therapie.
Joris Vivijs –
Vroeger had de scheiding tussen lichaam en geest een praktisch nut. Het stelde wetenschappers in staat om het menselijk lichaam te onderzoeken zonder inmenging van de kerk, die de geest als haar domein beschouwde. Maar uit onderzoek weten we dat lichaam en geest continu met elkaar in wisselwerking staan, een interactie die een significante invloed heeft op onze gezondheid. In mijn blog mens sana in corpore sano leg ik het belang uit van een gezonde geest in een gezond lichaam.
Leefstijlgeneeskunde
Chronische aandoeningen zijn de oorzaak van 70% van de sterfgevallen wereldwijd. Aanpassingen in levensstijl, gericht op gezonder gedrag, spelen een essentiële rol in zowel preventie als behandeling van chronische ziektes. Leefstijlgeneeskunde focust op het veranderen van beïnvloedbare risicofactoren door acties die gezond gedrag op een positieve en blijvende manier stimuleren. Therapietrouw is hierbij een cruciale en beïnvloedbare factor voor het slagen van een behandeling.
Leefstijlgeneeskunde heeft traditioneel de neiging zich te richten op meer beïnvloedbare aspecten zoals roken, alcoholgebruik, fysieke activiteit en eetgewoonten. Echter, factoren zoals sociale context en omgeving zijn minstens zo belangrijk, maar wel complexer om te beïnvloeden. Veel mensen met chronische ziekten bevinden zich in minder gunstige sociale omstandigheden.
Er is ook een toenemende zorg over de infiltratie van pseudowetenschap en commerciële belangen in de leefstijlgeneeskunde. Dit manifesteert zich in de vorm van allerlei cursussen, boeken, niet-bewezen behandelingen, dure supplementen enzovoort. Belangrijk is dat leefstijlgeneeskunde een medisch veld blijft, waarbij medische evaluatie essentieel en noodzakelijk is.
Je huisarts is en blijft de hoeksteen van leefstijlgeneeskunde. Naast het ‘klassieke’ onderzoek en eventueel voorschrijven van medicatie gaat je huisarts ook kijken naar andere aspecten van je leven. Bedoeling is om met kleine aanpassingen in je (levens)gewoonten je gezonder en fitter te maken.
Om deze (gedrags)veranderingen duurzaam te maken is (gedrags)therapie onontbeerlijk.

BioPsychoSociaal Model
Het BioPsychoSociaal model is een holistische benadering om gezondheid en ziekte te begrijpen. Dit model werd in de jaren ’70 geïntroduceerd door Dr. George Engel als een uitbreiding op het traditionele biomedische model. Het is met name effectief in het begrijpen en behandelen van chronische ziekten, geestelijke gezondheidsproblemen en situaties waarin meerdere factoren de gezondheid beïnvloeden.
- Biologische Factoren:
- Dit zijn de fysieke of biologische aspecten die van invloed zijn op je gezondheid. Zoals genetische factoren, infecties, blessures of lichamelijke ziekten. In het BioPsychoSociaal model wordt erkend dat je fysiologische toestand een belangrijke rol speelt in je algehele welzijn.
- Psychologische Factoren:
- Deze factoren omvatten alle aspecten van je psychische gezondheid en emotioneel welbevinden. Het gaat om cognities, emoties, persoonlijkheidskenmerken en gedragingen. Angst, depressie, stress, copingstijlen en zelfbeeld zijn enkele voorbeelden van psychologische factoren die je gezondheid beïnvloeden.
- Sociale Factoren:
- Sociale en omgevingsfactoren spelen een cruciale rol in dit model. Dit kan variëren van gezinsdynamiek, sociale steun en gemeenschapsnetwerken tot bredere factoren zoals culturele normen, sociaaleconomische status, en toegang tot gezondheidszorg. Sociale factoren kunnen zowel direct als indirect een impact hebben op je gezondheid.

Het BioPsychoSociaal model legt uit hoe deze drie factoren met elkaar verbonden zijn en hoe ze elkaar beïnvloeden. Het benadrukt ook het belang van een gepersonaliseerde behandeling die rekening houdt met de unieke combinatie van deze factoren bij elke persoon.
Het COM-G Model van Gedragsverandering
Een model dat heel mooi past binnen het belang van de context is het COM-G model: Dit model gaat ervan uit dat er drie componenten zijn die maken dat iemand gezondheidsgedrag gaat stellen. Capaciteit, Omgeving en Motivatie.

- Capaciteit = psychologische en fysieke capaciteit die je bezit om gezondheidsgedrag te gaan stellen.
- Bij de fysieke capaciteit gaat het om je lichamelijke vaardigheden of eventuele handicaps (bv slecht zien, rolstoelgebruiker…)
- Bij de psychologische capaciteit gaat het om kennis en vaardigheden. Kortom alles wat je kunt leren of oefenen.
- Motivatie = bewuste motivatie (vb. stoppen met roken, zodat ik geen kanker krijg), maar ook een automatische motivatie (vb. craving, maakt het juist moeilijker om te stoppen met roken)
- Omgeving = factoren in je omgeving die een invloed kunnen hebben op het stellen van gezondheidsgedrag, onderscheid tussen:
- Fysieke omgeving: heb je nicotinepleisters bij? Is er een rookvrije ruimte?
- Sociale omgeving: als meerdere vrienden ook stoppen met roken, is het makkelijker om vol te houden
1. Motiverende gespreksvoering

Motiverende gespreksvoering is een cliëntgerichte, directieve gesprekstechniek ontwikkeld door Miller en Rollnick. Deze methode is gericht op het verkennen en oplossen van ambivalentie en het stimuleren van intrinsieke motivatie om gedrag te veranderen. Motiverende gespreksvoering is bijzonder effectief in het aanpakken van verandering in gedragingen die gerelateerd zijn aan gezondheid en verslavingen. De kern van MG is dat de motivatie voor verandering vanuit jezelf moet komen, niet van externe bronnen.
Motiverende Gespreksvoering past goed binnen het kader van het COM-G model.
- Capaciteit: Ik help je om je psychologische vaardigheden te verbeteren, zoals zelfreflectie en zelfbewustzijn. Dit is cruciaal voor het maken van bewuste keuzes en het veranderen van je gedrag. Door samen te werken, versterken we jouw vermogen om je eigen gedrag te begrijpen en te beïnvloeden.
- Omgeving: Hoewel motiverende gespreksvoering zich vooral richt op jouw interne wereld, helpt het ook bij het creëren van een ondersteunende omgeving rondom jou. In onze sessies bied ik een veilige en begripvolle ruimte waar je je gevoelens en twijfels kunt uiten. Dit kan jouw sociale steun vergroten en je helpen om positieve veranderingen in je leven aan te brengen.
- Motivatie: Dit is waar motiverende gespreksvoering echt het verschil maakt. Mijn doel is om jou te helpen je intrinsieke motivatie te vinden en te cultiveren. We verkennen samen de redenen waarom je wilt veranderen en kijken naar de voordelen die deze veranderingen kunnen brengen. Tegelijkertijd erkennen we de uitdagingen en werken we aan het overwinnen van eventuele ambivalentie die je voelt.
2. Functional Imagery Training (FIT)

Functional Imagery Training (FIT) is een relatief nieuwe psychologische techniek die gebruikmaakt van gecontroleerde visualisatie om gedragsverandering te ondersteunen en te bevorderen. Het is ontwikkeld door onderzoekers Prof. Jon May en Dr. Jackie Andrade als een uitbreiding van motiverende gespreksvoering. FIT combineert motiverende technieken met mentale beeldvorming, een proces waarbij je jezelf in gedachten een scenario of reeks acties voorstelt.
Gebruikers hebben FIT beschreven als een ‘mentaliteitsverandering’, waarbij ze gingen bewegen of gezond gingen eten omdat ze dat wilden, in plaats van het gevoel te hebben dat ze dat moesten.
Hoe FIT Werkt
- Rijke Visualisatie: FIT moedigt je aan om gedetailleerde, levendige en multisensoriële beelden te creëren van jezelf die een gewenst gedrag uitvoeren en de voordelen ervaren van het maken van die verandering. Bijvoorbeeld, als je wilt afvallen, stel je jezelf voor dat je gezond eet en geniet van lichaamsbeweging.
- Positieve Emoties: Door deze positieve beelden te koppelen aan aangename emoties, versterkt FIT de motivatie en het zelfvertrouwen om de gewenste veranderingen door te voeren.
- Praktische Planning: Naast visualisatie helpt FIT je om praktische strategieën en plannen te ontwikkelen voor het overwinnen van obstakels en het realiseren van je doelen.
Gebruik van FIT
FIT kan worden gebruikt voor een breed scala aan doeleinden, waaronder:
- Gewichtsverlies en Gezond Eten: FIT helpt je om een positief en aantrekkelijk beeld te vormen van gezonder eten en actiever zijn, wat kan bijdragen aan gewichtsverlies.
- Sportprestaties en Fitness: Atleten en sporters kunnen FIT gebruiken om zich mentaal voor te bereiden op wedstrijden, hun techniek te verbeteren, en gemotiveerd te blijven in hun training.
- Stoppen met Roken en Andere Verslavingen: FIT kan effectief zijn bij het helpen overwinnen van verslavingen door het creëren van sterke, positieve beelden van een leven vrij van de verslaving.
- Stressmanagement en Mentale Gezondheid: FIT kan helpen bij het verminderen van stress en angst door visualisatie van ontspanningstechnieken en positieve uitkomsten.
- Persoonlijke Ontwikkeling en Doelstelling: Of het nu gaat om carrière-ambities of persoonlijke groei, FIT kan worden ingezet om heldere en motiverende beelden te creëren die richting en inspiratie bieden.
FIT is bijzonder krachtig omdat het niet alleen gaat om het visualiseren van het eindresultaat, maar ook om het proces om daar te komen, inclusief het overwinnen van uitdagingen.